Tussen privacy en ergere schulden voorkomen…
Het plan van het Bureau Krediet Registratie (BKR) om ook hypotheken te gaan registreren én betalingsachterstanden actief door te geven valt bij veel mensen en organisaties niet in goede aarde. Het overgrote deel van de leden van Vereniging Eigen Huis (VEH) ziet het niet zitten, banken en verzekeraars ook niet.
BKR wil hypotheken gaan registreren en achterstanden doorgeven
Wat is er aan de hand? In het kort: BKR wil alle hypotheken gaan registreren. Nu staan alleen hypotheken met een betalingsachterstand van 3 maanden in het BKR register. Daarnaast willen ze ook de achterstanden die gemeld worden door kredietverleners actief gaan doorgeven aan de hypotheekverstrekkers.
Teveel Big Brother & niet nodig
De VEH-leden (bezitters van een eigen huis) maken zich zorgen over de privacy, spreken van een Big Brother gevoel. De banken en verzekeraars stellen dat het niet nodig is: bij het Kadaster staan hypotheken al geregistreerd en dat kan geraadpleegd worden.
Hypotheek bekend in de telefoonwinkel
Als dit plan doorgaat kan elke partij die een BKR-toets doet dus ook zien hoe hoog de hypotheek is die iemand heeft lopen. Die partijen, dat zijn er nogal wat. Allang niet meer alleen banken en financieel adviseurs… ook bij een telefoonwinkel doen ze BKR-toetsen, en als je bij de Wehkamp een betaling in termijnen afspreekt.
BKR-toets geeft al heel veel informatie…
Iedereen die een (vorm van) lening verstrekt moet de aanvrager toetsen bij het BKR, zodat ze inzicht hebben in de openstaande kredieten en het kredietverleden. Dat moet ervoor zorgen dat er geen nieuwe leningen worden verstrekt aan mensen die al teveel openstaande schulden hebben. Of in het verleden hebben laten zien dat hun betalingsgedrag niet goed is. Dat is zinvol en werkt goed, ik geloof dat de meeste mensen het daar wel over eens zijn.
…daar kan die hypotheek ook nog wel bij…
Nu wil BKR de registratie dus uitbreiden met hypotheken. Persoonlijk heb ik daar niet zoveel problemen mee. Wat maakt het uit dat een partij waar ik een lening wil afsluiten ook kan zien hoe hoog mijn hypotheek is? Hoe je daar tegenover staat is natuurlijk per persoon verschillend, maar met een BKR toets weten ze al zoveel van me, die hypotheek kan er ook wel bij wat mij betreft.
…maar wat hebben ze eraan?
Ik weet alleen niet goed wat de medewerker in de telefoonwinkel daaraan heeft, dus vraag me af wat het nut is. Er staat niet bij hoe hoog de maandlast is – terwijl dat nou net is wat bij de beoordeling van een kredietaanvraag van belang is. Of je in je maandbudget wel ruimte overhoudt voor nieuwe lasten.
Betalingsachterstand melden bij hypotheekbank?
Het actief doorgeven van nieuwe betalingsachterstanden vind ik meer een ding. Dat gaat wel heel ver: als de maandlast van mijn PL een paar keer niet afgeschreven kan worden gaat er een seintje naar mijn hypotheekverstrekker? Zodat die me meteen kan oormerken als wanbetaler, terwijl ik m’n hypotheek keurig netjes betaal elke maand?
Intentie is goed
De intentie begrijp ik wel: ze willen zo vroeg mogelijk signaleren als mensen dreigen in problematische schulden terecht te komen. Door andere betalingsachterstanden te melden bij de hypotheekverstrekker kan deze direct aan de slag om te helpen, om erger te voorkomen. Dat is op zich een prima idee.
Hoe eerder je hulp krijgt, hoe beter
Hoe eerder mensen hulp krijgen, hoe beter het is. Het is bekend dat de mensen zelf veel te laat om hulp vragen, dus ik ben er wel voor dat het actief aangeboden wordt.
Zweven tussen twee gedachten
Ik zweef dus een beetje tussen twee gedachten in. Aan de ene kant is het fijn als mensen in financiële nood zo snel mogelijk ondersteuning krijgen. Aan de andere kant is er ook nog zoiets als privacy. De goede bedoeling van signalering voor hulp kan ook uitmonden in een label als wanbetaler – bij een instantie waar je geen wantbetaler bent.
Idee: signaal naar onafhankelijke partij
Wat nou als er eens een losse organisatie zou zijn die het signaal krijgt van het BKR? Niet een bank of een andere kredietverstrekker, geen partij die betrokken is bij aanvragen en beoordelen.
Actief hulp aanbieden
Wel een partij die op een sociale manier aan de bel trekt bij de mensen om ze actief hulp aan te bieden. Dan zetten we wél een stap in het ‘erger voorkomen’ zonder dat er allerlei extra problemen door ontstaan.