Schade als gevolg van phishing en bankhelpdeskfraude neemt toe
Criminelen maken steeds meer slachtoffers door zich richting consumenten voor te doen als een bank. De totale schade kwam in de eerste helft van 2021 uit op 22,5 miljoen euro (in heel 2020 was dat nog 39,5 miljoen). Vooral de schade door bankhelpdeskfraude (16,5 miljoen euro) is een stuk hoger dan vorig jaar. Dit blijkt uit cijfers van de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB). De NVB vreest voor een verdere stijging van het schadebedrag en roept de overheid en andere betrokken partijen op om samen een plan te maken om digitale fraude beter te bestrijden.
Phishing
Criminelen maken al jaren veel misbruik van het vertrouwen van consumenten in hun bank. Bij phishing worden bijvoorbeeld mails of WhatsApp berichten naar klanten van banken gestuurd waarbij “gehengeld” wordt naar de inloggegevens van de betreffende klanten. De berichten lijken van de bank te komen waardoor slachtoffers denken dat het wel goed zit.
In de eerste helft van 2021 maakten criminelen ongeveer 6,1 miljoen euro buit via phishing. In heel 2020 was dat nog 12,8 miljoen. De stijging zit ‘m dus niet in deze vorm van digitale fraude.
Helpdeskfraude / spoofing
De vorm van fraude die heel snel stijgt is bankhelpdeskfraude (ook wel bank spoofing genoemd) op. Een paar jaren geleden kwam bankhelpdeskfraude nog nauwelijks voor. In de eerste helft van 2021 maakten criminelen ongeveer 16,5 miljoen euro buit bij deze vorm van fraude.
Criminelen bellen bij helpdeskfraude klanten van banken op met een verhaal dat er verdachte activiteiten plaatsvinden met hun rekening. De klant wordt geadviseerd om hun geld “veilig te stellen”. De klant boekt vervolgens geld over maar dat gaat dan niet naar een veilige rekening van de bank, maar naar rekeningen van de criminelen.
Een alternatieve methode is dat klanten geadviseerd wordt om een nieuwe bankpas aan te vragen. De criminelen onderscheppen vervolgens je oude of nieuwe bankpas waarmee ze de rekening plunderen.
Schade voor grootste deel vergoed
Ondanks het feit dat er vanuit de banken en de overheid veel gewaarschuwd wordt, trappen dus veel consumenten nog in de trucs van deze criminelen. Op dit moment vergoeden banken in de meeste gevallen de fraude nog. Dit wordt gedaan uit coulance omdat de criminelen gebruik maken van het vertrouwen van de consument in hun bank.
Maar omdat de schade steeds groter wordt, wil de NVB dat er veel meer gedaan wordt om het probleem op te lossen. Niet alleen door banken, maar ook door andere betrokken partijen zoals de overheid, grote tech bedrijven, telecompartijen en internet providers.
Minder fraude met bankpas en credit card
De NVB had niet alleen slecht nieuws. De meer traditionele fraude met bankpassen en credit cards nam sterk af. Deze afname kwam deels door extra beveiligingsmaatregelen, maar ook deels omdat er door corona minder fysieke betalingen plaatsvonden.
