Uitgeleend bedrag is onderdeel van vermogen ouders
Het komt regelmatig voor dat lezers van mijn IEX columns of HomeFinance blog een vraag hebben en mij dan rechtstreeks mailen. Ik probeer deze vragen altijd te beantwoorden via de mail of telefonisch. Soms lijkt zo’n vraag me interessant voor een groter publiek. Zoals deze:
Ik lees altijd uw columns op IEX en n.a.v. de laatste heb ik een vraag: Stel dat ik iemand een annuïteitenhypotheek verstrek van 400.000 euro: Betekent dit dat ik jaarlijks een lager bedrag kan opgeven aan de Belasting als vermogen omdat er op deze hypotheek wordt afgelost?
Familiehypotheek: vordering onderdeel van vermogen
Bij een familiehypotheek wordt geld onttrokken aan het vermogen. Anders gezegd: het vermogen wordt minder. De Belastingdienst wil graag hun centjes ook hebben en heeft daarom besloten dat een familiehypotheek bij het vermogen van de uitlenende partij moet worden opgeteld.
Uitgeleend bedrag valt in box 3
Een familiehypotheek verstrekken van 400.000 euro is voor de Belastingdienst een box 3 vermogen van 400.000 euro. De Belastingdienst gebruikt de datum 1 januari om van iedereen het vermogen en schulden in Box 3 te berekenen. De rendementspercentages voor 2023 zijn:
| Bank- en spaartegoeden en contant geld | 0,36% |
| Beleggingen / andere bezittingen | 6,17% |
| Schulden | 2,57% |
Hierbij wordt opgemerkt dat het percentage voor beleggingen en andere bezittingen al vaststaat. Die voor bank- en spaartegoeden en schulden zijn nog voorlopig. De definitieve percentages worden pas begin 2024 vastgesteld. Voor de familiehypotheek geldt het percentage van 6,17%.
Hypotheekvormen met en zonder aflossing
Er zijn diverse hypotheekvormen in Nederland. Bij de annuïteiten- en lineaire hypotheek wordt maandelijks op het hypotheekbedrag afgelost. Bij een aflossingsvrije, spaarhypotheek of beleggingshypotheek wordt niet tussentijds afgelost. Het hypotheekbedrag blijft bij die hypotheekvormen dus hetzelfde.
Jaarlijkse aflossingen verlagen openstaande hypotheek
De Belastingdienst neemt iedere 1 januari als peildatum van het totale vermogen voor dat jaar. Bij een annuïteiten- en lineaire hypotheek zorgen de aflossingen voor een lagere hypotheek. Dit lagere hypotheekbedrag is dan van toepassing voor het box 3 vermogen.
Opbouw vermogen voor aflossing: vermogen blijft gelijk
Het is heel goed mogelijk dat de aflossingen van de hypotheek op een spaar of beleggingsrekening zijn gestort. In dit geval verandert er eigenlijk niets aan het vermogen. Bij een storting op de spaarrekening wordt dit bedrag wel minder zwaar belast.
Effect op vermogen ouders
Hieronder even een simpel voorbeeld ter verduidelijking waarbij de ontvangen aflossingen consumptief zijn opgemaakt door de ouders:
Jaar 2021
Ouders verstrekken per 1 januari 2021 een annuïteiten hypotheek van 200.000 euro
Spaarrekening saldo 50.000 euro per 1 januari 2021
Box 3 vermogen is 250.000 euro in 2021
Jaar 2024
Per 1 januari 2024 is de annuïteiten hypotheek nog 185.000 euro
Spaarrekening saldo 50.000 euro per 1 januari 2021
Box 3 vermogen is 235.000 euro in 2024
Jaarlijks een lager bedrag in box 3
Kortom: het antwoord op de gestelde vraag is ‘ja’. Bij een annuïteitenhypotheek wordt jaarlijks afgelost op de hypotheek. Het bedrag dat u nog moet ontvangen wordt ieder jaar lager, en dat is het bedrag dat meegenomen wordt bij de bepaling van uw vermogen in box 3.
3 reacties
Reactie op: Sendak van maandag januari 15, 2024 10:26
Helemaal mee eens. De vordering is gewoon een vermogensbestanddeel. Nogal vreemd dus om te zeggen dat door het verstrekken van een familiehypotheek je vermogen minder wordt. Zolang er daadwerkelijk afgelost wordt (en niet kwijtgescholden), blijf het vermogen van de uitlener dus gelijk.
Op zich een helder en logisch verhaal. Echter wat te doen als de familie hypotheek al voor 20 jaar tegen een aanzienlijk lagere rente bij de notaris is gepasseerd? Aftrek tegen 1.87% bij kind(eren), fictief rendement 5 of 6% bij de ouder(s) lijkt niet echt fijn..
Hoe zit het financieel als ouders zelf een aflossingsvrije hypotheek nemen op de eigen woning? om de familie hypotheel te kunnen financieren ipv het spaargeld of gecombineerd.