In mijn blog van begin deze week kon u drie maatregelen lezen betreffende de eigen woning die politieke partijen in hun verkiezingsprogramma kunnen meenemen. Vandaag nog drie maatregelen die de politiek kan nemen om de hypotheekrenteaftrek aan te pakken.
- Afschaffen Aftrek geen of een kleine eigenwoningschuld
- Differentiëren eigenwoningforfait (EWF)
- Verhogen eigenwoningforfait
1: Afschaffen Aftrek geen of een kleine eigenwoningschuld (Wet Hillen)
De Wet Hillen wordt vanaf 2019 met kleine stapjes van 3,33% per jaar in 30 jaar afgebouwd. Dit betekent dat huizenbezitters die hun hypotheek (bijna) volledig hebben afgelost, geen belastingvoordeel meer krijgen voor hun woning. Met deze maatregel wordt wet Hillen per 2025 afgeschaft, dit leidt tot een budgettaire opbrengst tot en met 2048. Hieronder een simpel voorbeeld wat de gevolgen zijn:
Jaar 2023
| WOZ-waarde woning | € 500.000 | |
| Eigenwoningforfait | € 1.750 | 0,35% van € 500.000 |
| Betaalde hypotheekrente | -/- € 750 | |
| Aftrek kleine eigenwoningschuld | -/- € 833 | 83,33% van € 1.000 |
| Bijtelling bij het inkomen | € 167 |
Afschaffing Wet Hillen
| WOZ-waarde woning | € 500.000 | |
| Eigenwoningforfait | € 1.750 | 0,35% van € 500.000 |
| Betaalde hypotheekrente | -/- € 750 | |
| Aftrek kleine eigenwoningschuld | -/- € 0 | |
| Bijtelling bij het inkomen | € 1.000 |
Bij afschaffing van de Wet Hillen gaan de huizenbezitters met een kleine tot geen hypotheek direct meer betalen.
2: Differentiëren EWF
extra tarief voor woningen met een WOZ-waarde > gemiddelde WOZ < Villagrens
Deze maatregel houdt in dat het eigenwoningforfait wordt gedifferentieerd naar de WOZ-waarde van de woning. Dit betekent dat er een extra tarief geldt voor woningen met een WOZ-waarde die hoger is dan het gemiddelde maar lager dan de villagrens. Het tarief voor de tweede schijf is structureel op 1,35% gezet en wordt geleidelijk ingevoerd. Het tarief is 0,5% in 2024 en 0,7% in 2025. Hieronder een simpel rekenvoorbeeld wat de gevolgen hiervan zijn:
| Gemiddelde huizenprijs | € 400.000 | |
| Villagrens | € 1.200.000 | |
| WOZ waarde woning | € 700.000 | |
| Bijtelling eigenwoningforfait 2023 | € 2.450 | 0,35% van € 700.000 |
| Bijtelling eigenwoningforfait wordt | € 5.450 | 0,35% van € 400.000 plus 1,35% van € 300.000 |
Huizenbezitters met een hogere WOZ waarde dan de gemiddelde woning (globaal 400.000 euro) gaan meer betalen.
3: Verhogen eigenwoningforfait (EWF) naar 2,75%
Deze maatregel houdt in dat het eigenwoningforfait geleidelijk wordt verhoogd naar 2,75% van de WOZ-waarde van de woning. Door het eigenwoningforfait te verhogen, wordt het belastbare inkomen hoger en daalt het voordeel van de hypotheekrente aftrek.
| WOZ waarde woning | € 600.000 | |
| Bijtelling eigenwoningforfait 2023 | € 2.000 | 0,35% van € 600.000 |
| Bijtelling eigenwoningforfait wordt | € 16.500 | 2,75% van € 600.000 |
Deze maatregel is te vergelijken met het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek. Echter als de betaalde hypotheekrente lager is dan de bijtelling van het Eigenwoningforfait dan moeten de huizenbezitters nog extra betalen. Het percentage 2,75% is zeer flink te noemen en zal voor veel onrust zorgen.
Wat leveren de maatregelen Den Haag op?
De vraag is natuurlijk wat het de heren en dames in Den Haag oplevert bij diverse maatregelen. Dat wordt ingeschat op de volgende bedragen (structureel) per jaar:
| Verhogen van het EWF-percentage | 13,0 mld |
| Eigen woning en eigenwoningschuld naar box 3 | 13,0 mld |
| Volledige afbouw HRA | 6,6 mld |
| Defiscaliseren | 3,1 mld |
| Aftoppen maximale hypotheekschuld op €300.000 | 1,2 mld |
| Maximale aftrektarief naar 30% | 1,3 mld |
Ik ben zeer benieuwd welke politieke partij één van deze maatregelen in zijn verkiezingsprogramma durft te zetten.
