Koopakte woning: waarborgsom & bankgarantie

Artikel 5 in de koopovereenkomst voor een huis

Wie een huis koopt krijgt een koopakte om te tekenen. Dat is logisch: de afspraken die je met de verkoper maakt moeten goed vastgelegd worden. Doe je dat niet, dan kan dat flinke problemen opleveren en dat wil je niet – zeker niet met een huis en de bedragen waar het om gaat. Er is een model koopovereenkomst die meestal gebruikt wordt. Alleen is die niet voor iedereen even gemakkelijk te begrijpen vanwege het taalgebruik. Zelfs de toelichting die de makelaars erbij leveren sprankelt niet van helderheid. Dus hebben we bij HomeFinance.nl besloten de koopakte voor je te ontleden en zo eenvoudig mogelijk uit te leggen. Artikel voor artikel… vandaag artikel 5, over de waarborgsom en de bankgarantie.

Bankgarantie/Waarborgsom of Waarborgsom / Bankgarantie?

Wat ik opvallend vind is dat die woorden in de kop van het artikel omgekeerd staan: Bankgarantie/Waarborgsom. Ook in het artikel wordt éérst de bankgarantie besproken, daarna de waarborgsom. Terwijl het in feite andersom zou moeten (zegt ze eigenwijs). Waarom? Het draait om de waarborgsom.

Wat is die waarborgsom in de koopakte?

Om de verkoper de zekerheid te geven dat je als koper niet zomaar wegrent van de afspraken moet je een waarborgsom storten. Dat is gewoon een bedrag dat dan voor de zekerheid bij de notaris gestald wordt. Meestal 10% van de koopsom – niet geheel toevallig dezelfde 10% die als boete gehanteerd wordt als je na het verlopen van de ontbindende voorwaarden alsnog afziet van de koop (daarover later natuurlijk meer, dat staat in artikel 11). Het geld wordt bij de notaris gestald omdat die onafhankelijk en zuiver is. De verkoper zal pas geld van die waarborgsom van de notaris krijgen als hij daar recht op heeft.

10% van de koopsom? Dat heb ik niet!

Nu is 10% van de koopsom een flink bedrag. Koop je een huis voor € 300.000, dan moet je zomaar even € 30.000 storten. Dat geld heeft niet iedereen zomaar even ergens staan, dus hoe moet dat dan met die waarborgsom? Daarvoor is de bankgarantie uitgevonden.

De oplossing: een bankgarantie

Een bankgarantie is precies wat het woord zegt: een garantie van de bank. De bank garandeert dan dat zij die € 30.000 aan de notaris zal betalen zodra die daar een beroep op doet. Dat is voor notaris en verkoper ook goed genoeg: waar het om gaat is dat het geld beschikbaar is als dat nodig blijkt. Er wordt dus geen geld overgeboekt, alleen een garantie afgegeven.

Waar kan ik een bankgarantie krijgen?

Zo’n bankgarantie kun je aanvragen bij de bank waar jij je hypotheek voor de woning regelt. Of – dat kan ook – bij een organisatie die losse bankgaranties verstrekt. Ik ken op dat gebied vooral de Nationale Waarborg – dat kan soms heel praktisch zijn. Zij geven al een bankgarantie af als er alleen maar een renteaanbod van de bank is. Dat betekent dat het dossier bij de bank nog niet helemaal akkoord hoeft te zijn voordat jij de bankgarantie kunt krijgen. Dat kan handig zijn, banken zelf doen dat vaak niet.

Bankgarantie stellen of waarborgsom zelf storten?

Misschien heb jij het geld wel ergens staan. Wat is dan slimmer: gewoon zelf storten naar de notaris of toch een bankgarantie aanvragen? In de meeste gevallen zou ik zeggen het eerste. Toen wij vorig jaar ons huis kochten heb ik dat tenminste wel gedaan.

Afweging tussen kosten en rente

Je bent het geld wel even kwijt – want het staat bij de notaris – en loop je wat rente mis op je spaarrekening. Nu is de spaarrente natuurlijk toch dramatisch laag, dus dat kan je nooit veel kosten. Bovendien: als jouw geld er een tijdje moet blijven staan vergoedt de notaris ook nog rente over die waarborgsom. Bovendien kost een bankgarantie gewoon geld. Het zijn geen enorme bedragen, maar € 200 ofzo ben je snel kwijt. Die kosten van de bankgarantie bespaar je als je het geld zelf kunt storten.

Hoe krijg ik de waarborgsom weer terug?

Stel: je hebt de waarborgsom zelf gestort – en dan? Wanneer krijg je dat geld weer terug? De notaris neemt het betaalde bedrag natuurlijk mee in de afrekening van de aankoop. Op die afrekening zal ik nog wel eens terugkomen, maar in het kort is dat een financieel overzicht van de koop van je woning. De koopsom, de kosten, de hypotheek – het wordt allemaal op een rijtje gezet. In dat rijtje wordt de waarborgsom meegenomen. Dikke kans dat je dan onder de streep positief uitkomt, dus dat je geld terugkrijgt van de notaris. Die stort dat dan netjes op jouw rekening nadat alles rondom de levering geregeld is.