Nieuwe cijfers van Eurostat tonen aan dat Europese huishoudens in 2024 een historisch hoog spaarpercentage behalen, waarbij het percentage in het tweede kwartaal 15,7% bereikte. Dit ligt niet alleen boven de 15,2% van het kwartaal ervoor, maar ook ruim boven het pre-pandemische gemiddelde van circa 12%. Deze ontwikkeling wordt vaak gezien als een teken van economische onzekerheid: consumenten besparen meer en geven minder uit.
Onzekerheid en economische stagnatie
Tijdens de COVID-19-pandemie bereikte het spaarpercentage in Europa een recordhoogte van 25,3%, veroorzaakt door onzekerheid en beperkingen in consumptie. Hoewel de pandemie achter ons ligt, blijft Europa moeite hebben om economische groei vast te houden. Volgens een laatste Outlook van het World Economic Forum worden zwakke groei en politieke onzekerheid in grote landen zoals Duitsland en Frankrijk als belangrijke factoren genoemd.
In het tweede kwartaal van 2024 bedroeg het spaarpercentage in Duitsland en Frankrijk respectievelijk 21,23% en 17,08%, ruim boven het regionale gemiddelde. Tegelijkertijd kromp de Duitse economie opnieuw, met 0,1% op kwartaalbasis. Dit is al de vierde krimp in twee jaar en benadrukt de aanhoudende economische uitdagingen.
Dalende investeringen ondanks hogere inkomens
Een stijgend spaarpercentage gaat vaak hand in hand met een dalende investeringsbereidheid. In het tweede kwartaal van 2024 daalde de investeringsgraad van huishoudens in Europa tot 9,2%, een daling ten opzichte van de 9,3% in het kwartaal daarvoor en een duidelijke afname ten opzichte van de 10,3% piek in 2022. Tegelijkertijd nam het bruto beschikbaar inkomen van huishoudens met 0,8% toe, wat aangeeft dat mensen ervoor kiezen te sparen in plaats van te investeren.
Vooruitzichten: Gematigde groei met risico’s
De vooruitzichten voor Europa blijven gemengd. Volgens de Europese Commissie wordt de groei van het bruto binnenlands product (bbp) in de Europese Unie voor 2024 geschat op slechts 1%, maar er wordt verbetering verwacht tot 1,6% in 2025. Valdis Dombrovskis, vicevoorzitter van de Europese Commissie, benadrukt dat de EU veerkrachtig is gebleven te midden van uitzonderlijke uitdagingen, maar waarschuwt voor blijvende geopolitieke spanningen die economische stabiliteit kunnen bedreigen.
Ondanks de huidige uitdagingen zijn economen gematigd optimistisch over de toekomst. Uit de enquête van het World Economic Forum blijkt dat bijna tweemaal zoveel respondenten in 2025 een gematigde tot sterke groei verwachten (53%) in vergelijking met 2024 (29%). Dit suggereert dat er hoop is op verbetering, hoewel risico’s zoals geopolitieke spanningen een belangrijke factor blijven.
Sparen versus investeren
Het recordhoge spaarpercentage in Europa weerspiegelt een aanhoudend gevoel van onzekerheid bij consumenten, wat de economische groei remt. Terwijl huishoudens kiezen voor veiligheid boven consumptie of investeringen, blijft de regio worstelen met economische stagnatie en politieke instabiliteit. Toch bieden de vooruitzichten voor 2025 hoop op een bescheiden herstel, mits de geopolitieke risico’s binnen de perken blijven.
