Box 1 in 2023: belastbaar inkomen uit werk en woning

Wat valt er binnen box 1?

In box 1 worden het inkomen uit werk en woning belast. Het belastbaar inkomen wordt berekend door alle inkomensbronnen bij elkaar op te tellen en daarvan alle aftrekposten af te trekken. De belangrijkste posten hebben we hieronder voor u op een rij gezet:

bij elkaar optellen:

• loon uit dienstverband;
• winst uit onderneming;
• inkomen uit overige werkzaamheden, bijv. freelance opdrachten;
• inkomen uit sociale uitkeringen en pensioen;
• inkomen uit lijfrente producten;
• inkomen uit een transitievergoeding (voorheen: gouden handdruk) (ontslagvergunning);
• inkomen uit alimentatie (partneralimentatie);
• eigen woning forfait (de tarieven eigenwoningforfait vindt u onderaan deze pagina).

daarvan aftrekken:

• betaalde rente over eigen woning schuld (dus geen consumptieve rente);
• ondernemersaftrek;
• werknemersaftrek;
• uitgaven voor inkomensvoorzieningen;
• betaalde alimentatie;
• overige persoonsgebonden aftrek.

Op het moment dat u bovenstaande posten op een rij zet, krijgt u uiteindelijk een saldo: het belastbaar inkomen uit werk en woning. Over dit saldo bent u inkomstenbelasting verschuldigd. In onderstaande tabel ziet u welk belastingtarief u dient te betalen.

Actuele belastingtarieven box 1 (2023)

Hieronder ziet u de actuele belastingtarieven voor de inkomstenbelasting voor box 1 voor het jaar 2023 (voor andere jaren, zie de links onderaan deze pagina). Zoals u ziet, geldt hierbij een progressief stelsel. Of te wel: de belastingtarieven worden hoger zodra het inkomen hoger wordt.

Er wordt hierbij een onderscheid gemaakt in mensen die jonger en ouder zijn dan de AOW-gerechtigde leeftijd. Mensen die AOW gerechtigd zijn betalen geen AOW premie meer waardoor het belastingtarief in de eerste schijven lager wordt. Bij mensen die AOW gerechtigd zijn wordt daarnaast onderscheid gemaakt in mensen die geboren zijn voor of na 1 januari 1946. Vanwege de zogenaamde houdbaarheidsbijdrage ligt de bovengrens in de tweede belastingschijf bij mensen die geboren zijn voor 1 januari 1946 hoger dan mensen die daarna geboren zijn. Hierdoor kan het zijn dat mensen die geboren zijn na 1 januari 1946 meer belasting betalen dan andere AOW-gerechtigden.

Eigenwoningforfait

Het eigenwoningforfait is een bedrag dat een eigenaar van een koopwoning in Box 1 bij het inkomen moet optellen als een soort vergoeding voor het woongenot van die eigen woning. Bij de berekening wordt de WOZ-waarde vermenigvuldigd met het forfaitpercentage.

In onderstaande tabel ziet u de tarieven (staffel) die gelden voor het eigenwoningforfait voor het jaar 2023.

Betaalde rente over eigen woning schuld

Een belangrijke aftrekpost in box 1 is de betaalde rente over de eigen woning schuld, ook wel de hypotheekrenteaftrek genoemd. In het verleden was het maximale aftrekpercentage voor de hypotheekrenteaftrek gelijk aan het maximale percentage in box 1 (in 2022 is dat 49,50%). Het maximale percentage waartegen de rente afgetrokken kan worden, wordt echter sinds 2014 afgebouwd. Deze afbouw duurt tot het kalenderjaar 2023 waarin het maximale percentage uit zal komen op ongeveer 37%. In 2022 bedraagt het maximale aftrek percentage nog 40% (in 2021 43%).

Bovenstaande tarieven zijn allemaal van belang bij het berekenen van de netto hypotheeklasten.

KEW vrijstelling

Uitkeringen uit een kapitaalverzekering eigen woning (KEW), een beleggingsrekening eigen woning (BEW) of een spaarrekening eigen woning (SEW) zijn onbelast als aan de volgende voorwaarden voldaan wordt:

• de woning waarvoor de KEW-verzekering is afgesloten moet een eigen woning van u of uw fiscale partner zijn;
• de opbrengst uit de KEW moet gebruikt worden voor de aflossing van de hypotheek;
• de verzekering moet bij een professionele levensverzekeringsmaatschappij afgesloten worden;
• de premiebetaling moet regelmatig zijn. De hoogste premie mag nooit hoger zijn dan 10x de laagste premie.

De belastingvrije uitkering is voor 2023 maximaal 184.500 euro (in 2022 173.500 euro en in 2021 171.000) per belastingplichtige gedurende het gehele leven.

Het belang van belastingtarieven bij hypotheekberekeningen

Inkomstenbelasting in Nederland is gestructureerd in drie boxen, waarbij box 1 betrekking heeft op belastbaar inkomen uit werk en woning. Deze box omvat inkomsten zoals loon, pensioen en uitkeringen, maar ook eigenwoningforfait en aftrekposten zoals hypotheekrenteaftrek. Het belastingsysteem in box 1 kent progressieve tarieven, wat betekent dat het inkomen in schijven wordt belast tegen oplopende percentages.

Het aspect van hypotheekrenteaftrek in box 1 is van cruciaal belang bij het berekenen van een hypotheek. Bij het bepalen van de maandlasten van een hypotheek speelt niet alleen de bruto hypotheekrente een rol, maar ook hoeveel van deze rente kan worden afgetrokken van de belasting. De aftrekbare hypotheekrente verlaagt het belastbaar inkomen, wat vervolgens leidt tot een verlaging van de te betalen inkomstenbelasting. Hierdoor kunnen de netto maandlasten aanzienlijk lager uitvallen.

Bij het berekenen van een hypotheek moet men dus niet alleen rekening houden met de rentevoet en de looptijd van de hypotheek, maar ook met de fiscale voordelen die voortvloeien uit de hypotheekrenteaftrek in box 1. Understanding the specific tax brackets and applicable deductions can optimize the financial planning related to home loans.

Meer over het boxenstelsel en de overige boxen

Klik hier voor meer informatie over het boxenstelsel.
Klik hier voor meer informatie over box 2: belastbaar inkomen uit aanmerkelijk belang.
Klik hier voor meer informatie over box 3: belastbaar inkomen uit sparen en beleggen.

• Belastingtarieven 2006
• Belastingtarieven 2007
• Belastingtarieven 2008
• Belastingtarieven 2009
• Belastingtarieven 2010
• Belastingtarieven 2011
• Belastingtarieven 2012
• Belastingtarieven 2013
• Belastingtarieven 2014
• Belastingtarieven 2015
• Belastingtarieven 2016
• Belastingtarieven 2017
• Belastingtarieven 2018
• Belastingtarieven 2019
• Belastingtarieven 2020
• Belastingtarieven 2021
• Belastingtarieven 2022
• Belastingtarieven 2023